Wielu Polaków nie zdaje sobie sprawy, że zgromadzone przez nich środki emerytalne w Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE) oraz na subkontach ZUS nie przepadają po ich śmierci. Są to pieniądze, które mogą być dziedziczone przez bliskich – pod warunkiem spełnienia określonych formalności.
Czym są OFE i subkonto ZUS?
Zanim przejdziemy do tematu dziedziczenia, warto przypomnieć, czym są OFE i subkonto ZUS.
- OFE – to Otwarte Fundusze Emerytalne, czyli instytucje, które przez lata gromadziły część naszych składek emerytalnych. Ich zadaniem było inwestowanie tych środków, aby pomnażać kapitał przyszłych emerytów.
- Subkonto ZUS – to część indywidualnego konta emerytalnego w ZUS, na którym zapisuje się składki, które wcześniej trafiały do OFE, ale po reformach emerytalnych są księgowane właśnie tutaj.
Zarówno środki w OFE, jak i na subkoncie ZUS należą do osoby ubezpieczonej – są jej prywatnym kapitałem emerytalnym. W przypadku śmierci właściciela – nie przepadają, lecz mogą być przekazane uprawnionym osobom.
Kto może dziedziczyć środki z OFE i subkonta ZUS?
OFE oraz subkonto ZUS przewidują możliwość wskazania tzw. osób uposażonych – czyli osób, które mają otrzymać zgromadzone środki po śmierci ubezpieczonego. Jeśli takie osoby nie zostały wskazane, środki wchodzą do masy spadkowej i podlegają dziedziczeniu na ogólnych zasadach.
Najczęściej uposażonymi są:
- Małżonek – szczególnie jeśli istniała wspólność majątkowa
- Dzieci – w przypadku braku małżonka lub jako kolejni uprawnieni
- Inne osoby wskazane przez właściciela konta – mogą to być partnerzy, rodzeństwo, rodzice itp.
W przypadku wspólności majątkowej, połowa zgromadzonych środków trafia do małżonka, a pozostała część jest dziedziczona zgodnie z wolą zmarłego lub ustawowo.
Dziedziczenie środków z OFE – jak to działa?
Po śmierci osoby posiadającej środki w OFE, fundusz wypłaca należne kwoty osobom uposażonym lub spadkobiercom. Aby rozpocząć procedurę:
- Zgłoś zgon członka OFE – do wybranego funduszu emerytalnego
- Przedstaw dokumenty – takie jak akt zgonu, dowód osobisty uposażonego, dokumenty potwierdzające dziedziczenie lub uposażenie
- Poczekaj na decyzję funduszu – środki zostaną przekazane bezpośrednio lub przelane na konto w ZUS lub IKE
Uwaga: Środki z OFE nie są przekazywane automatycznie. Wniosek musi zostać złożony przez osoby uprawnione.
Dziedziczenie subkonta ZUS – procedura
Subkonto ZUS również przewiduje dziedziczenie środków. Proces wygląda następująco:
- Zgłoszenie zgonu do ZUS – wraz z aktem zgonu i innymi wymaganymi dokumentami
- Wniosek o wypłatę środków – składany przez osobę uposażoną lub spadkobiercę
- Przekazanie środków – może nastąpić w formie przelewu lub przeniesienia na inne konto emerytalne
Warto pamiętać, że środki z subkonta ZUS mogą być przekazane również małżonkowi w ramach rozliczenia majątku wspólnego.
Wskazanie osób uposażonych – dlaczego warto?
Warto zadbać o wcześniejsze wskazanie osób uposażonych zarówno w OFE, jak i w ZUS. Dzięki temu:
- proces wypłaty środków jest szybszy – nie wymaga postępowania spadkowego
- masz wpływ na to, kto otrzyma pieniądze – możesz pominąć dziedziczenie ustawowe
- zabezpieczasz finansowo najbliższych – środki trafiają bezpośrednio do nich
Wskazania można dokonać kontaktując się ze swoim funduszem emerytalnym lub składając odpowiedni wniosek w ZUS.
Dziedziczenie pieniędzy z OFE i subkonta ZUS – o czym jeszcze warto pamiętać?
- Sprawdź, czy masz wskazane osoby uposażone – możesz to zrobić logując się na swoje konto w OFE lub ZUS
- Regularnie aktualizuj wskazania – np. po rozwodzie, ślubie, narodzinach dzieci
- Poinformuj bliskich – żeby wiedzieli, gdzie znajdują się Twoje środki i jak je odzyskać
Dziedziczenie pieniędzy z OFE i subkonta ZUS jest możliwe i warte uwagi, szczególnie jeśli chcemy zabezpieczyć naszych bliskich. Wystarczy odpowiednio wcześniej wskazać osoby uposażone oraz poinformować rodzinę o istnieniu tych środków. Dzięki temu pieniądze, które gromadziliśmy przez lata z myślą o emeryturze, mogą trafić do tych, na których naprawdę nam zależy – również po naszej śmierci.
